Decyzja zapadła, umowa podpisana
W dniu 24 listopada 2017 roku podpisano umowę na budowę II etapu kanalizacji sanitarnej w Gozdnicy. Początkowo wartość drugiego etapu kanalizacji szacowano na 16,66 mln zł brutto. Po zmianie materiału, z którego ma być wykonana kanalizacja z kamionki na PVC oraz po przeprowadzeniu udanej procedury okrojenia granic aglomeracji, czyli terenu co do którego Unia Europejska wymaga skanalizowania, najkorzystniejsza oferta złożona w przetargu wyniosła 10,8 mln zł brutto.
Pierwszy etap kanalizacji o długości 4,9 km budowany był przez 23 miesiące, drugi o długości 8,5 km musi zostać wybudowany w ciągu 10,5 miesiąca tj. do końca września 2018 roku. Takie warunki przyznania dotacji postawił Lubuski Urząd Marszałkowski, gdyż jednym ze wskaźników z jakich przed Unią Europejską musi rozliczyć się Marszałek jest długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej. Chcąc zmniejszyć, a być może uniknąć kar z tytułu niedotrzymania terminu, umowę podpisano przed uzyskaniem dofinansowania Unii Europejskiej, które ma wynieść 63,75%. Jest to ryzykowna strategia, ale nie ma innego sposobu na dotrzymanie terminu jak wcześniejsze rozpoczęcie budowy.
Krótki termin na realizację inwestycji wynika z bardzo późnego ogłoszenia konkursu na dofinansowanie, a to z kolei jest wynikiem przedłużających się prac nad piątą aktualizacją Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych, który jest podstawą do udziału w konkursie o dotację. Z powodu napiętych terminów zakończenia budowy i przedłużającego się procedury konkursowej, część gmin zrezygnowała ze starania się o dotację, a tym samym z inwestycji. W przypadku Gozdnicy jest to niemożliwe, gdyż jesteśmy ostatnią aglomeracją w województwie, która nie wywiązała się z obowiązku uregulowania gospodarki ściekowej na swoim terenie.
Sankcje za brak kanalizacji są dwojakiego rodzaju. Pierwsza, wynikająca z prawa polskiego, to ponoszenie opłat za korzystanie ze środowiska podwyższonych do 600% normalnej stawki. Druga, groźniejsza, to sankcja za niewywiązanie się ze zobowiązań wynikających z Traktatu Akcesyjnego, który Polska podpisała wstępując do Unii. Według specjalistów współpracujących z Ministrem Środowiska oraz Zrzeszeniem Gmin Województwa Lubuskiego, sankcje z tego tytułu, oszacowane na przykładzie podobnego opóźnienia Luksemburga, wynieść mogą 4 mln zł jednorazowo oraz 4 mln zł za każdy rok opóźnienia, co przy planowanym terminie zakończenia budowy może oznaczać karę w wysokości prawie 16 mln zł. Otwartą kwestią pozostaje, czy karę tę zapłaci Skarb Państwa, czy gminy które nie dotrzymały terminu.
Inwestycja, o której mowa, jest największą jaką kiedykolwiek realizowało miasto Gozdnica, trzeba się więc spodziewać, że kłopoty z nią związane nie będą małe, dlatego już dzisiaj prosimy o wyrozumiałość. Dodatkowo na podłączenie do nowej kanalizacji mieszkańcy będą mieć rok od jej wybudowania, a to wiąże się z niemałym wysiłkiem finansowym i organizacyjnym każdego właściciela nieruchomości. Przygotowań do tego zadania nie należy więc odkładać na ostatnie miesiące.
Budowa Stacji Uzdatniania Wody
W dniu 1 grudnia podpisano umowę na budowę nowej Stacji Uzdatniania Wody (SUW) dla miasta Gozdnica. Podobnie jak ubiegłotygodniową umowę na budowę II etapu kanalizacji, zawarto ją mimo braku decyzji o dofinansowaniu z Unii Europejskiej. Miasto stara się o dotację z Regionalnego Programu Operacyjnego – Lubuskie 2020, działanie 4.3 Gospodarka wodno- ściekowa, a decyzja w sprawie dotacji zapadnie w ciągu 1-2 miesięcy.
Wniosek o dofinansowanie dotyczy zarówno kanalizacji, jak i SUW, dlatego podobnie jak w przypadku kanalizacji, Stacja musi być gotowa do końca września 2018 roku i jest to warunek udziału w konkursie o dotację. W tej sytuacji nie było innego wyjścia jak tylko podjęcie ryzyka i rozpoczęcie budowy przed jej formalnym uzyskaniem.
Wartość robót przy budowie Stacji ustalona w wyniku przetargu wynosi 5.129.000 zł. W przypadku uzyskania dotacji będzie ona jednak procentowo niższa niż dotacja do kanalizacji (63,75%) i wyniesie około 44,70%. Modernizacja SUW ma polegać na budowie praktycznie nowej stacji, dodatkowo wyposażonej w ciągłe uzdatnianie wody promieniami ultrafioletowymi oraz w panele fotowoltaiczne o mocy 39 kW, które mają zmniejszyć zużycie prądu sieciowego.
Koniec niepewności dotyczącej dotacji na kanalizację i wodę
W dniu 07 maja 2018 roku Burmistrz i Skarbnik Miasta podpisali umowę na dofinansowanie budowy II etapu kanalizacji oraz Stacji Uzdatniania Wody w Gozdnicy. Tym samy zakończył się 5 miesięczny okres olbrzymiej niepewności, co do tego, czy rozpoczęcie inwestycji przed zapewnieniem sobie dotacji z Unii, to była dobra decyzja. Sprawa dotyczyła być albo nie być dla Gozdnicy, bo brak inwestycji lub jej opóźnienie oznaczało milionowe kary dla miasta, zaś rozpoczęcie inwestycji bez zapewnienia sobie dotacji unijnej mogła skończyć się upadłością gminy, albo przynajmniej programem naprawczym, którego wdrożenie blokuje na 3 lata wszelkie inwestycje jednostek nim objętych.
Opis różnych wariantów rozwiązań oraz szans i ryzyk z nimi związanych, które omawiane były na spotkaniach Burmistrza z Radnymi Rady Miasta zajął 11, ściśle zadrukowanych stron formatu A4. Mimo, że Rada poparła jednomyślnie Burmistrza w sprawie podjęcia ryzyka i wcześniejszego rozpoczęcia inwestycji, nikt nie był pewny, czy to dobra decyzja. Że tak było, dzisiaj już wiemy. Trafność decyzji potwierdza także fakt, że rozstrzygniecie konkursu i podpisanie umowy na dofinansowanie miała nastąpić w grudniu 2017 roku, a stało się to dopiero dzisiaj.
Czy jest nam potrzebna tak droga inwestycja? Budowa kanalizacji to konieczność, choć na co dzień zapominamy, że ją mamy i że umożliwia nam normalne funkcjonowanie, nie mówiąc już o karach za jej brak wynikających z przepisów polskich oraz unijnych. Podobnie jest z wodą. Nikt nie wyobraża sobie, że może jej zabraknąć. Tymczasem ocena stanu technicznego stacji dokonana została w koncepcji modernizacji SUW Gozdnica pochodzącej ze stycznia 2010 roku, w której był on określony w wielu miejscach jako bardzo zły technicznie i niewydolny technologicznie. Taka ocena znajdowała potwierdzenie w decyzjach Sanepidu, w których wyznaczono kolejne termin na rozwiązanie problemu okresowych przekroczeń zawartości żelaza i manganu w uzdatnionej wodzie, co zdaniem Sanepidu wynika z niestabilności działania procesu uzdatniania.
Dodać należy, że w zgodnej ocenie wielu osób zajmujących się problematyką środków unijnych, dodatkowa szansa na konkurs, w którym możliwe byłoby pozyskanie dofinansowania na inwestycje związane z wodą pitną, w tej perspektywie finansowej jest prawie żadna. Dłużej nie można było więc czekać.
Dofinansowanie inwestycji wartość poprzetargowa netto (miasto odlicza VAT):
1. Kanalizacja – 8,5 km
a) 8,78 mln zł – wartość całkowita netto
b) 3,18 mln zł - udział własny
c) 5,60 mln zł - dofinansowanie Unii co stanowi około 63,75%
2. Stacja Uzdatniania Wody
a) 4,17 mln zł - wartość całkowita netto
b) 2,30 mln zł – całkowity udział własny,
c) 1,87 mln zł – dofinansowanie Unii, co stanowi około 44,80%
„Rozdział kanalizacji ogólnospławnej na kanalizację sanitarną i deszczową w Gozdnicy (II etap) wraz z przebudową stacji uzdatniania wody” - zadanie dofinansowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego – Lubuskie 2020 Osi Priorytetowej 4 Środowisko i kultura dla Działania 4.3 Gospodarka wodno-ściekowa
Będzie całkiem nowa stacja uzdatniania wody
Od kilkunastu dni trwają prace przy przebudowie Stacji Uzdatniania Wody na lotnisku. Nowa stacja ma być gotowa w sierpniu br.. W trakcie przebudowy wymienione zostaną wszystkie filtry, armatura i urządzenia do uzdatniania wody. Stacja wzbogaci się też o nowy zbiornik czystej wody do płukania filtrów, gdyż do tej pory filtry płukane były surową, zażelazioną wodą prosto ze studni, co obniżało jakość filtracji. Stacja dostanie też nowy zbiornik dla wód popłucznych oraz nową elewację. Przede wszystkim jednak zamontowany zostanie system do ciągłej dezynfekcji wody promieniami ultrafioletowymi oraz mocny zestaw paneli fotowoltaicznych, który obniży koszty energii elektrycznej. Od nowa wybudowany zostanie układ do chlorowania wody oraz agregat prądotwórczy, który w sposób automatyczny uruchomi się w przypadku przerw w dostawie prądu.
Stacja zyska również całodobowe, automatyczne i zdalne sterowanie, zdalne sygnalizowanie sytuacji awaryjnych i możliwość ich zdalnego usuwania.
Cały remont prowadzony będzie na tzw. „ruchu”, co oznacza, że wykonawca musi wykonać wszystkie prace bez przerywania dostaw wody do miasta. Możliwe będzie to przy wykorzystaniu tymczasowej kontenerowej stacji uzdatniania wody, której elementy montowane są obecnie na zewnątrz budynku starej stacji.
Aby w przyszłości całkowicie uniezależnić się od przerw w dostawie prądu należy jeszcze wyremontować lub kupić nowy agregat prądotwórczy na hydrofornię, która podaje wodę do miasta ze zbiornika retencyjnego przy ulicy Żagańskiej.
Trwają prace przy budowie stacji oraz kanalizacji
Trwają roboty budowlane przy budowie stacji uzdatniania wody. Dotychczas wykonano roboty rozbiórkowe, wylano wzmocnioną posadzkę w hali filtrów, wybudowano nowy zbiornik, sedymentacyjny w którym osadzać się będą związki żelaza zatrzymane w filtrach przed odprowadzeniem popłuczyn do Pieni. Najbardziej jednak rzuca się w oczy duży zbiornik o pojemności 100m3, który służył będzie do gromadzenia uzdatnionej wody do płukania filtrów. Dotychczas filtry płukane były zażelazioną wodą surową, nieuzdatnioną, przez co jakość płukania była niższa.
Trwają także roboty przy budowie kanalizacji. Na budowie pojawiły się dodatkowe ekipy, druga ekipa do budowy kolektorów ściekowych oraz ekipa, która buduje przyłącza do nieruchomości. Przyłącza te wybudowane zostaną do granicy podłączanej nieruchomości, a wybudowanie pozostałego odcinka będzie obowiązkiem właścicieli nieruchomości. Aby uzyskać zamierzony efekt ekologiczny i uwolnić się od groźby zwrotu dotacji, nieruchomości muszą być podłączone do kolektorów ściekowych w ciągu roku od zakończenia budowy kanalizacji. Rozpoczęły się także roboty odtworzeniowe. Na pierwszy ogień poszedł chodnik na Placu Wolności.
W miniony piątek Rada Miasta podjęła uchwały o zaciągnięciu pożyczek w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska w Zielonej Górze, zapisanych wcześniej w uchwalonym budżecie miasta na rok 2018. Długoterminowej na okres 20 lat w wysokości około 5,3 mln zł na sfinansowanie udziału własnego w kosztach budowy oraz krótkoterminowej pożyczki płatniczej w wysokości ponad 8,6 mln zł na rozliczenie się z wykonawcami, z której będziemy korzystać do czasu przekazania dotacji przez Urząd Marszałkowski.
Inwestycja dofinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach działania 4.3 – gospodarka wodnościekowa Regionalny Program Operacyjny - Lubuskie 2020.
Rola infrastruktury wodno-ściekowej i nowych technologii w ochronie wód dla jakości środowiska i życia ludzi
Każdy człowiek na świecie powinien mieć dostęp do czystej wody. Na naszej planecie mamy wystarczającą ilość wody, by tak się stało. Jednak z powodu słabej gospodarki czy złego stanu infrastruktury, każdego roku na choroby związane z nieodpowiednimi zasobami wody, słabymi warunkami sanitarnymi i złą higieną umierają miliony ludzi, przede wszystkim dzieci.
Niedostatek wody, jej słaba jakość i niewłaściwe warunki sanitarne mają negatywny wpływ na bezpieczeństwo żywnościowe i źródła utrzymania. Susza dotyka jedne z najbiedniejszych rejonów świata, co tylko potęguje występowanie głodu i niedożywienia.
Dlatego tak ważne są inwestycje w gospodarkę wodno-ściekową i zaprzestanie zrzutu ścieków do rzek i jezior. Gmina Gozdnica rozpoczęła prace nad nowym systemem kanalizacyjnym w 2007 roku. Do dnia dzisiejszego wybudowano oczyszczalnię ścieków i kanalizację sanitarną w śródmieściu miasta. Obecnie trwają prace przy dokończeniu budowy kanalizacji. Budowa kanalizacji to konieczność, choć na co dzień zapominamy, że ją mamy i że umożliwia nam normalne funkcjonowanie, nie mówiąc już o karach za jej brak wynikających z przepisów polskich oraz unijnych. Podobnie jest z wodą. Nikt nie wyobraża sobie, że może jej zabraknąć, dlatego dodatkowo w ramach inwestycji przebudowana zostanie Stacja Uzdatniania Wody. Modernizacja SUW ma polegać na budowie praktycznie nowej stacji, dodatkowo wyposażonej w ciągłe uzdatnianie wody promieniami ultrafioletowymi oraz w panele fotowoltaiczne o mocy 43 kW, które mają zmniejszyć zużycie prądu sieciowego.
Sieć kanalizacyjna zostanie wybudowana w granicach aglomeracji, nieruchomości poza aglomeracją muszą zostać wyposażone w systemy indywidualne. Ścieki domowe to nie tylko brudna woda, ale także substancje chemiczne pochodzące z proszków, mydła czy płynów do naczyń, które są szkodliwe dla środowiska oraz dla nas. Ich odpowiednie odprowadzanie ma kluczowe znaczenie dla jakości naszego życia i jego wygody. By było to rozwiązanie naprawdę dobre dla naszego gospodarstwa domowego, trzeba wziąć pod uwagę nie tylko jego koszty eksploatacji czy związaną z jego użytkowaniem wygodę, ale przede wszystkim jego ekologiczność i bezpieczeństwo.
Poszczególne sposoby odprowadzania i oczyszczania ścieków domowych:
• Szambo szczelne – to popularny i tani zbiornik bezodpływowy o określonej pojemności, wybierany najczęściej ze względów ekonomicznych. Oszczędność użytkowania tego typu zbiornika jest jednak pozorna – choć koszty montażu są stosunkowo niewielkie, eksploatacja szamba w szerszej perspektywie nie należy do tanich. Szambo bezodpływowe wiąże się też z niewygodnymi obowiązkami, które mogą utrudnić nam codzienne funkcjonowanie w domu. Zbiornik może przepełnić się szybciej, niż myśleliśmy, co odczujemy na własnym… nosie. Obowiązek wezwania wozu asenizacyjnego w celu wybrania zbiornika jest cykliczny – a więc uciążliwy – oraz kosztowny.
• Szambo drenażowe – nazywane także szambem ekologicznym, oczyszczalnią drenażową, oczyszczalnią bezprądową czy zbiornikiem przepływowym. Jest finansowo korzystny oraz bezpieczny, ma jednak kilka wad. Teren montażu musi spełniać odpowiednie warunki wodno-gruntowe. Nie jest to też rozwiązanie dla osób lubiących zrobić coś „raz a porządnie” – może dojść do zakolmatowania (zapchania) drenażu, który przestanie dobrze spełniać swoją funkcję, a cały drenaż w konsekwencji będzie wymagać wymiany wraz z gruntem.
• Oczyszczalnia biologiczna – ten zbiornik łączy oczyszczalnie tlenowe i beztlenowe, dzięki systemowi napowietrzania i złożom czynnym. Zastosowana technologia sprawia, że oczyszczona biologicznie woda może być ponownie użytkowana (lecz należy unikać jej kontaktu z pokarmem). To rozwiązanie to najlepszy kompromis finansowo-ergonomicznym, a jednocześnie opcja dostępna praktycznie dla każdego gospodarstwa domowego, ze względu na różne możliwości odprowadzenia przeczyszczonego ścieku.
• Oczyszczalnia biologiczno-chemiczna – jest to bliźniacza siostra oczyszczalni biologicznej, którą ze względu na chemiczny dodatek neutralizujący fosforany można montować we wszystkich aglomeracjach.
Sposoby oszczędzania wody i dbałość o jej jakość
Woda to jeden z najcenniejszych ziemskich zasobów, wykorzystywana jest do produkcji wszystkiego: od odzieży po jedzenie. Na przykład do produkcji jednej kartki papieru potrzeba aż 10 litrów wody!
Niestety dane pokazują, że zużywamy jej znacznie za dużo, nie zwracając uwagi na konsekwencje dla środowiska. A marnowanie wody też sporo kosztuje. Polacy zużywają średnio 150 litrów dziennie. W gospodarstwie domowym 35% wody jest zużywane do mycia, a aż 33% do spłukiwania toalet. Tylko przy 3-minutowym myciu zębów przy odkręconym kranie marnuje się 15 litrów wody.
Dbaj o przyłącze wodociągowe do Twojego domu. Stare skorodowane rury potrafią latami sączyć wodę do ziemi.
Rozwiązania dotyczące efektywnego korzystania z wody w domu:
1. Naprawa kapiących kranów, które marnują tysiące litrów wody rocznie. Sprawdź, czy nie ma wycieków w rurach, wężach, kranach i złączkach. Kapiący kran może oznaczać straty na poziomie nawet 15 litrów wody dziennie!
2. Mycie owoców i warzyw w misce, nie pod bieżącą wodą.
3. Nie używaj bieżącej wody do rozmrażania mięsa lub mrożonek. Choć może to być szybszy sposób na rozmrożenie żywności, to jednak powoduje marnowanie wody. Staraj się planować rozmrażanie żywności z wyprzedzeniem i wstawiać jedzenie, które chcesz rozmrozić do lodówki na noc
4. Nie spłukuj resztek jedzenia do zlewu. Potrzeba dużo wody, by spłukać odpady, które osadziły się w zlewie. Znacznie lepszym wyjściem będzie wyrzucenie ich do pojemnika na bioodpady lub na kompostownik.
5. Zainstaluj perlator. Jeśli Twój kran nie ma jeszcze perlatora, to koniecznie go zamontuj. Dzięki temu zużyjesz mniej wody, ponieważ zmniejszy się jej przepływ.
6. Pełne załadowanie zmywarki i pralki pozwala na oszczędność wody. Przy zakupie nowego urządzenia należy upewnić się, że jest to model o efektywnym zużyciu wody.
7. Zmniejsz ilość wody spłukiwanej w toalecie. Przy wymianie starego wc na nowy, pomyśl o zainstalowaniu spłuczki z przyciskiem regulującym ilość wody. Dodatkowo pamiętaj o tym, by nigdy nie traktować toalety jak kosza na śmieci. Resztki jedzenia, fusy po kawie, włosy, sierść zwierząt – nie wrzucaj ich do toalety nie tylko po to, żeby zapobiec niepotrzebnym stratom wody, ale też żeby uniknąć problemów z hydrauliką.
8. Zamień kąpiel w wannie na krótki prysznic, zakręcaj wodę podczas namydlania ciała, kup słuchawkę pozwalającą regulować przepływ wody.
9. Zakręć kran w czasie mycia zębów, golenia się czy szorowania rąk. Zaraz po zmoczeniu szczoteczki zakręć kran i pozostaw do czasu płukania ust. Podobnie postępuj w czasie kiedy myjesz ręce. Nie potrzebujesz, by woda płynęła wtedy, kiedy szorujesz ręce. Odkręć kran w momencie, kiedy będziesz płukać ręce z mydlin. Nie pozwól, by czysta woda w trakcie mycia płynęła do ścieków. Innymi słowy, wyłączaj wodę zawsze, kiedy jej nie używasz.
10. Mycie samochodu przy użyciu gąbki i wiadra zamiast węża ogrodowego. Węża używaj tylko do płukania.
11. Zbieraj deszczówkę i używaj do podlewania ogrodu i trawnika. Najlepszą porą podlewania jest poranek i wieczór, gdyż woda dłużej utrzymuje się w ziemi.
Rozdział kanalizacji ogólnospławnej na kanalizację sanitarną i deszczową w Gozdnicy (II etap)
27 czerwca br. w siedzibie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze Burmistrz Miasta Gozdnica Krzysztof Jarosz przy kontrasygnacie Skarbnika Miasta Gozdnica Pani Heleny Mazur podpisał umowy pożyczki i pożyczki płatniczej na dofinansowanie zadania pn. „Rozdział kanalizacji ogólnospławnej na kanalizację sanitarną i deszczową w Gozdnicy (II etap) wraz z przebudową stacji uzdatniania wody”. Wysokość udzielonej pomocy ze środków Funduszu wynosi 8 779 125,00 zł, z czego pożyczka stanowi 5 231 256,00 zł, a pożyczka płatnicza – 3 547 869,00 zł.
Pożyczkę zaciągnięto w związku z uchwałą Rady Miasta Gozdnica z dnia 11 maja, była ona zapisana we wcześniej uchwalonym budżecie miasta na 2018 rok. Pożyczka długoterminowa została zaciągnięta na okres 20 lat w wysokości około 5,3 mln zł na sfinansowanie udziału własnego w kosztach budowy, a pożyczka płatnicza na rozliczenie się z wykonawcami, z której będziemy korzystać do czasu przekazania całej dotacji przez Urząd Marszałkowski.
Inwestycja dofinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach działania 4.3 – gospodarka wodnościekowa Regionalny Program Operacyjny - Lubuskie 2020.